Spor Turizmi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

📌 Spor Turizmi Nedir: İnsanların eğlence veya yarışma amacıyla spor faaliyetlerine katılma niyetiyle bir bölgeden diğerine seyahat etmesidir. Etkinlik, insan ve mekanın eşsiz etkileşimi ile doğan sosyal, ekonomik ve kültürel bir olgu olan spor turizmi; yaygın kanının aksine spor müsabakalarını izlemekten çok daha fazlasıdır. Öyle ki spor turizmi sadece mega etkinliklerin yönetimiyle ilgili değil, spor turistine spor ve turizmle ilgili özelleştirilmiş hizmet ve deneyimler sunmakla da ilgilidir. Profesyonel, amatör veya boş zaman etkinliği olarak spor,  çeşitli tür ve büyüklükteki etkinlikleri ile katılımcı veya seyirci olarak turistleri cezbetmeyi başarmaktadır.

Spor Turizmi Çeşitleri Nelerdir?

1- Spor Etkinliği Turizmi

Sportif etkinlikleri izlemek için yapılan spor turizmi çeşididir. Bu etkinlikler herhangi bir boyut ve önemde olabilmekle beraber bu tür etkinliklerin yapıldığı destinasyonlar kendilerini farklı kılarak ve özgün yerel deneyimler yaşatarak markalaşmak için kullanmaktadırlar. Yani sportif faaliyetler bölgedeki turizmin gelişimi için bir katalizör görevi görmektedir. Dünya Olimpiyat Oyunları, Futbol Dünya Kupası Turnuvası, Wimbledon Tenis Turnuvası, Formula-1 Şampiyonası ve Altı Ulus Ragbi Şampiyonası başta olmak üzere dünyaya damga vurup milyonlarca insanı bir araya getiren etkinlikler bu turizm türünün can damarını oluşturan etkinliklere örnektir.

2- Aktif Spor Turizmi

Seçilen bir spora aktif olarak katılmak için veya başka nedenlerle seyahat edildiği ancak spora katılmanın turizm deneyiminin önemli bir parçasını oluşturduğu spor turizmi çeşididir. Aktif spor turizminde spor, yapanlar açısından yarışma kazanmaya dönük fiziksel, zihinsel ve teknik bir çaba; izleyenler açısından ise heyecan ve istek duygusu kazandırmalıdır. Aktif sporlar olarak kabul edilen faaliyetler kapsamında dünyanın çoğu ülkesinde her sene çeşitli spor etkinlikleri (turnuva, festival vb.) düzenlenmektedir. Aktif spor olarak bilinen başlıca faaliyetler şunlardır:

• Akrobatik sporlar (dans, amigo, artistik buz pateni, koşu, jimnastik, parkur, trombolin vb.)
• Hava sporları (balonculuk, yelken kanat, yamaç paraşütü, ultralight, akrobasi, atlama vb.)
• Doğa sporları (trekking, yürüyüş, tırmanış, kampçılık, bisiklet, binicilik, avcılık, yön bulma vb.)
• Su sporları (kayak, dalış, sörf, kano, yelkencilik, yüzme, rafting, su altı sporları, tekne yarışı vb.)
• Kış sporları (buz pateni, kayak, kızak, snowboard, kar raftingi, körling, bandy, buzda av vb.)
• Oyunlar (futbol, basketbol, voleybol, beyzbol, hentbol, buz hokeyi, golf, yakar top, frizbi vb.)
• Diğerleri (atıcılık, okçuluk, vücut geliştirme, motor sporları, güreş, dövüş sporları, yoga vb.)

3- Ünlü ve Nostalji Spor Turizmi

Sporla alakalı ünlü turistik yerlere yapılan ziyaretleri ve tatil amacıyla sporla alakalı ünlü şahsiyetlerle tanışmayı içeren spor turizmi çeşididir. Bu spor turizmi çeşidinde turistin spora aktif olarak katılması veya seyirci olması gerekmez, çünkü turist daha fazlasını öğrenmek veya eski günleri hatırlamak istemektedir. Ünlü ve nostajli spor turizmi; olimpiyat parkları ve futbol stadyumu gibi popüler spor cazibe merkezlerinin ziyaret edilmesi, geçmişin veya günümüzün sporlarının kutlanması, tarih yazmış şampiyonların eşyalarının sergilendiği müze ve sergilerin gezilmesi, geçmişte rekorların kırıldığı spor tesislerinin ziyaret edilmesi hatta kullanılması ve hatta doğrudan spor şöhretlerinin ziyaret edilmesi gibi organizasyonlarla icra edilmektedir.

4- Pasif Spor Turizmi

Spora aktif olarak katılmayarak, seyirci veyahut hayran olarak yapılan spor turizmi çeşididir. Pasif spor turizmi büyük bir spor etkinliğinde gerçekleşebilir (bu aynı zamanda spor etkinliği turizmi olarak da nitelenebilir) veya kişi sadece bir yakınını veya arkadaşını destekliyor olabilir. Çoğu pasif spor turisti aslında taraftardır. Spor doğası gereği aktif olsa da, spora katılan veya spora dahil olan herkesin aktif olmadığını kabul etmek önemlidir. Burada daha da ilginç olan husus; pasif spor turistlerinin spora, aktif olanlardan daha fazla katkıda bulunabileceğidir.

Spor Turizminin Başlıca Amaçları Nelerdir?

Alternatif turizm çeşitleri arasında önemli bir yeri tutan ve çeşitli spor dalları ile birlikte icra edilen spor turizmine insanları sevk eden farklı etmenler bulunmakta olup; spor ve turizm kavramlarının aslında birbirinden anlamca uzak olmalarına rağmen, birlikte kullanıldıklarında birbirlerini olumlu etkilediği ve önemli bir ekonomik faaliyeti ortaya çıkardıkları görülmektedir. Spor turizmi hususunda temel motivasyon bir yandan sağlıklı bir yaşam sürerken öte yandan güzel vakit geçirmek olsa da, spor turizminin popüler olmasının başlıca nedenleri şunlardır:

• Dünya çapında düzenlenen spor etkinliklerinin artması ile spor turizminin yeni trend olması
• Birçok ülke ve şehirde spor ve sağlık amaçlı inşa edilmiş pek çok bina ve tesisin bulunması
• Her bireyin kendi zevkine hitap edebilecek bir sportif faaliyeti bulmasının mümkün olması
• Spor turizminde sportif faaliyetlerin yanı sıra boş vakitlerde başka aktivitelerin de yapılması
• Farklı özelliklere sahip olmalarından ötürü farklı ülkelerde farklı spor türlerinin yapılması
• Başka ülkeleri gezmeyi ve başka ülkelerin olanaklarından yararlanmayı (doğa vb.) istemek
• Kişinin ülkesindeki sportif faaliyet hizmetlerinde ve nitelikli insan kaynaklarında yetersizlik

Dünyada Spor Turizminde Popüler Ülkeler Nelerdir?

İspanya’da Barselona, İngiltere’de Londra, Hindistan’da Haryana, Japonya’da Tokyo, ABD’de New York, Brezilya’da Rio de Janeiro ve São Paulo spor turizmi alanında en çok tercih edilen ülkeler ve şehirler arasındadır. Spor turizminde bu ülkeleri ön plana çıkaran faktörler adını altın harflerle yazdıran takımlara sahip olmaları, ünlü cazibe merkezlerine ev sahipliği yapmaları, coğrafi konum avantajları veya dünyaya özgün sportif faaliyetler kazandırmalarıdır. Örneğin Barselona adını kentten alan futbol takımı, Amerika elle oynanan Amerikan futbolu ile ünlüdür.

✅ Ünlü Spor Takımları: İspanya (Real Madrid, FC Barcelona), İngiltere (Manchester United), Amerika (New York Yankees, Los Angeles Lakers, Dallas Cowboys, New York Knicks) gibi ülkeler
✅ Ünlü Spor Cazibe Merkezleri: İspanya’da Barselona, İngiltere’de Londra, Japonya’da Tokyo, Amerika’da New York, Hindistan’da Haryana, Brezilya’da Rio de Janeiro ve Sao Paulo şehirleri
✅ Coğrafi Konum Avantajları: Aynı anda farklı iklimler görülen Türkiye, Brezilya, Japonya vb.
✅ Özgün Spor Türleri: Amerika (Amerikan futbolu) ve İrlanda (Gal futbolu) gibi ülkeler

Dünyadaki en iyi spor etkinliklerinin düzenlendiği en iyi yerleri deneyimlemek isteyen spor aşıkları dünyanın dört bir yanında hem yerel hem de her sene farklı ülkelerde yapılan global etkinlikleri bulabilirler. FIFA Dünya Kupası, Olimpiyat Oyunları, UEFA Şampiyonlar Ligi, Dünya Atletizm Şampiyonası, Asya Oyunları, İngiliz Milletler Topluluğu Oyunları, Formula-1 Yarışları, Ulusal Basketbol Ligi (NBA), Masters Golf Turnuvası, Wimbledon Tenis Turnuvası, Ragbi Dünya Kupası, Hokey Dünya Kupası, Kriket Dünya Kupası, Super Bowl Maçı, İstanbul Maratonu ve Fransa Bisiklet Turu gibi etkinlikler takip edilerek spor turizmi doruklara kadar yaşanabilir.
(Ayrıca Bakınız: Düzenli Spor Yapmanın Faydaları Nelerdir?)