Bilgisayar & Laptop Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Bilgisayar alırken & laptop alırken dikkat edilmesi gerekenler olan kullanım amacı, masaüstü & dizüstü seçimi, bütçe ve kaliteli donanım seçimi alt başlıkları, iyi bir bilgisayarın özellikleri ve sıkça sorulan sorular bu yazıda!
Bilgisayar veya laptop alırken dikkat edilmesi gereken bazı özellikler ve bir takım önemli faktörler bulunmaktadır. Eğer bu özelliklere ve unsurlara dikkat edilerek bilgisayar seçimi veya laptop seçimi yapılırsa; daha yüksek performansı gösterecek, daha kaliteli ve daha hızlı cihazları kolaylıkla bulabilir ve en uygun fiyata satın alabilirsiniz.
İşte bu sebeple bu yazımızda da bu konuda hiçbir fikri olmayan ve en iyi seçimi yapabilmek için kafa patlatan okurlarımızın imdadına koşuyoruz. Bu yazıda iyi bir laptoun özellikleri nelerdir ve iyi bir bilgisayarın özellikleri nelerdir sorularının detaylı cevabını vereceğiz. Ayrıca aklınızdaki “acaba doğru seçimi mi yaptım” tarzındaki ikilemlere ve soru işaretlerine de son vereceğiz.
Bilgisayar Seçimi / Laptop Seçimi Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
1- Kullanım Amacı Seçilmelidir
Bilgisayar veya laptop almadan önce ilk önceliğiniz cihazı hangi amaçla kullanacağımızı belirlemek olmalıdır. Bilgisayarların olası yaygın kullanım amaçları şunlardır:
• Eğitim, iş veya ofis kullanımı
• Oyun ve eğlence amaçlı kullanım
• Genel kullanım ve diğerleri
Bilgisayarların kullanım amaçları genellikle bu üç kategori altında toplansa da; bunlar kendi içlerinde oldukça geniş alt sınıflara ayrılmaktadır. Örneğin iş amaçlı kullanım kişinin mesleğine göre oldukça ciddi farklılıklar gösterebilir. Bu sebeple ilk başta kullanım amaçları belirlenmeli, sonra amacına uygun olarak bilgisayar & laptop seçimi yapılmalıdır.
1.1 – Eğitim, Ofis veya İş Kullanımı
✅ Bilgisayarı eğitim, ofis veya iş amaçlı kullanacaksanız evden işe ve işten eve bilgisayarınızı sürekli taşımanız gerekir. Hayat tarzına göre değişmekle beraber okul, dükkan, ofis, üniversite vb. bu grupta değerlendirilmektedir.
✅ Sürekli taşıma ihtiyacından dolayı bilgisayar veya laptop alırken kolayca taşınabilen ultra esnek, hareketli, yeterli donanım sahip ve olabildiğince küçük boyutlardaki modelleri tercih etmeniz mantıklı bir tercih olacaktır.
1.2 – Oyun ve Eğlence Amaçlı Kullanım
✅ Oyun oynayan insanlar (gamerler), oyun videoları çeken ve canlı yayın yapan bir takım ünlü isimler ve eğlence amaçlı kullanım için özel olarak tasarlanmış olan çeşitli bilgisayar ve laptop modelleri de mevcuttur.
✅ Oyun ve eğlence demek bilgisayar için yüksek performans yükü demektir. Bu sebeple en yüksek verimi elde edebilmek için işlemci, ekran kartı ve bellek gibi donanımsal parçaların olabildiğince yakın tarihlerde üretilmiş, kaliteli ve uyumlu olmaları gerekir.
(Ayrıca Bakınız: Teknoloji Bağımlılığının Zararları Nelerdir?)
1.3 – Genel Kullanım ve Diğerleri
✅ Genel kullanım iş, eğitim, oyun, eğlence, özel hayat gibi çeşitli kullanım amaçlarının bir arada olduğu çeşittir. Bu çeşit bilgisayarların çok geniş kullanım amaçları olduğu için ultra fonksiyonel olmaları gerekir.
Örnek: Bitcoin madenciliği için kullanılacak bilgisayarlar yüksek işlemci gücü gerektirirler.
✅ Genel kullanım amaçlı bilgisayarlar çeşitli özellikleri bünyelerinde barındırdıkları için daha yüksek maliyetli olurlar. Eğer genel kullanım amacınız varsa hazır bilgisayar almak yerine bilgisayar toplamanızı öneriyoruz.
2- Masaüstü & Dizüstü Seçimi Yapılmalıdır
Bilgisayarı ev, iş, dükkan, okul gibi çeşitli mekanlara sürekli olarak götürmeniz gerekmiyor ise masaüstü bilgisayar satın alabilir veya sıfırdan bilgisayar toplayabilirsiniz. Fakat okulda, işte veya ofiste sunum yapma zorunluluğu, işinize ait verilerinin taşınması gibi çeşitli zorunluluklarınız varsa dizüstü yani laptop modellerine göz atmanız daha akıllıca olacaktır. Ayrıca masaüstü bilgisayarların ekran boyutu daha iyidir.
Masaüstü bilgisayarların veya bilgisayar toplamanın güzel tarafı daha ucuza daha yüksek performanslı donanımı toplamanın mümkün olmasıdır. Ayrıca dizüstü batarya desteği, masaüstü kasa desteği sunar. Fakat hazır laptop satın almak veya laptop toplamak hiç şüphesiz daha maliyetli bir iştir. Bu durumu şu görseldeki gibi özetleyebiliriz:
3- Alışveriş İçin Bütçe Belirlenmelidir
.#. İdeal Bütçe: Bilgisayar veya laptop için en ideal bütçe; en kaliteli, amacına en uygun, en yüksek performansı gösterecek cihazı en uygun bütçe ile satın almanızı sağlayan miktardır. Yani başka bir ifadeyle ihtiyaçlarınızın giderilmesine yeten bütçe miktarıdır.
Teknolojik ürünlerin çoğu ithal edildiği için doğal olarak dövize bağlı olarak fiyatları değişmektedir. Aslında bilgisayar seçimini sıkıntıya sokan şey, döviz kurundaki artıştır. Bu durumu en güzel ifade eden şey zamanında ünlü bir teknoloji forumunda bir kardeşimizin “Dolar 1.7 olmuş, bilgisayar alınmaz bu zamanda.” demesidir. 🙂
4- Yüksek Kalite Donanımlar Seçilmelidir
Cihazın donmadan, yavaşlamadan, kasmadan, ısınma gibi problemler olmadan stabil şekilde çalışmasını sağlayan temel unsur donanımsal parçaların kalitesidir. Bellek, işlemci, ekran kartı, hard disk gibi çeşitli donanımsal unsurlar bulunmaktadır.
Aslında cihazın fiyatını belirleyen temel unsur cihazın donanımsal özelliklerinin kalitesidir. İyi bir laptoun özellikleri ve iyi bir bilgisayarın özellikleri arasında yüksek performansı en uygun fiyata sunması hiç şüphesiz ilk sırada yer almaktadır. Bu sebeple gelin bilgisayarın donanımsal özelliklerini teker teker ele alalım.
4.1 – Bellek (RAM)
📌 Bellek (RAM): Bilgisayarın çalışma verilerini ve makine kodunu depolamak için kullanılan veri deposudur. RAM miktarı fazla olan bilgisayar ve laptop modelleri daha üst düzey programların, karmaşık işlemlerin, büyük oyunların ve programların sorun çıkarmadan en yüksek performansla çalışmasına imkan sağlarlar.
Bu sebeple iyi bir bilgisayarın özellikleri arasında RAM genellikle ilk başlarda söylenir. Sizler de bilgisayar alırken ciddi işlemler yapmayacaksanız (örneğin yeni nesil oyunlar oynamak veya karışık veri analizleri yapmak) ortalama bir RAM işinizi görecektir.
➽ RAM miktarının fazlalığından önce RAM’in tipine bakmanız gerekir. Daha yeni modeller daha düşük güç tüketimi ile daha yüksek veri aktarımı yaptıkları için genellikle daha performanslı olurlar.
4.2 – İşlemci (CPU)
📌 İşlemci (CPU): Bilgisayardaki verileri işleyen ve yazılım komutlarını gerçekleştiren donanım parçalarıdır. i3, i5, i7, i9 gibi işlemci çeşitleri bulunmaktadır. İşlemcilerde harfin yanındaki sayı ne kadar büyükse ve üretim yılı ne kadar yeni ise işlemci o kadar kalitelidir.
Bu sebeple günümüz şartlarında i3 işlemciler günlük işler, basit düzey iş ve eğitim kullanımı için önerilir. i5 işlemciler ise bilgisayar oyuncuları veya orta düzey performans gerektiren işlemler için önerilir. Fakat i7 ve i9 işlemciler genellikle üst düzey kullanıcılar tarafından tercih edilmektedir.
4.3 – Ekran Kartı
📌 Ekran Kartı: Bilgisayarın görüntü vermesini sağlayan bileşendir. Ekran kartları oyuncular (gamerler) ve de genel amaçlı kullanım yapacak olanlar için önemlidir. Bu sebeple bu kullanıcılar bilgisayar alırken veya laptop alırken ekran kartına da (ekran boyutu ve çözünürlüğü) özel dikkat göstermelidir. Peki ekran kartı nasıl seçilir? Şöyle:
— Ekran kartında geçen GB boyutundaki ifadelere çok önem vermeyiniz. Bu ifadeler genellikle ürünü pazarlamada kullanılan klasik reklamcılık teknikleridir.
(Ayrıca Bakınız: Reklam Nedir? Nasıl Yapılır? [Örnekler])
— Model kıyaslaması yaparken dikkat etmeniz gereken model adındaki rakamlar ve harflerdir. Burada öncelik harflerde daha sonra rakamlardadır.
— Rakamı yüksek olan modeller daha iyidir. Harf kıyaslaması yapmak için güncel teknolojileri takip etmeniz gerekir.
Örnek: GTX740 ekran kartı GT740 ekran kartından daha iyidir.
— Ayrıca bilgisayar alırken ekran kartı seçimi yaparken cihazınızın bellek (RAM) kapasitesini gereksiz yere işgal etmeyen modelleri tercih etmeniz önerilmektedir.
4.4 – Hard Disk
📌 Hard Disk: Bilgisayarınızın temel depolama alanıdır. Resimler, oyunlar, dosyalar, belgeler başta olmak üzere aklınıza bilgisayarda bulunan her ne geliyorsa bunların depolandığı yer hard disktir. Elektrikler kesilmesine rağmen verileriniz korunuyorsa bu da yine hard disk sayesindedir.
Bu sebeple SSD diskler sadece kaliteli bilgisayarlarda değil; aynı zamanda diğer teknolojik cihazlarda ve sunucularda da sıklıkla kullanılmaktadır. Bu özellikleri sebebiyle SSD diskler önemli bir sunucu seçimi kriteridirler.
(Ayrıca Bakınız: Sunucu Seçimi Nasıl Yapılır? [Dev Rehber])
4.5 – Soğutma ve Havalandırma Sistemi
Bilgisayar alırken, laptop alırken dikkat edilmesi gereken bir diğer unsur da soğutma sistemidir. Kaliteli bir soğutma sistemi tozlanma yapmadığı (en azından tozlanma süresini önemli ölçüde uzattığı) için uzun ömürlüdür. Bu sayede ısınma sorununu engellediği için cihazın performansının düşmesine de mani olmaktadır.
(Ayrıca Bakınız: Laptop Isınıyor ve Kapanıyor [Kesin Çözüm])
4.6 – Klavye & Fare & Kulaklık
Yazılımcı, bilgisayar oyuncusu vb. olduğunuz için sürekli olarak bir gözünüz ekranda, bir gözünüz klavyede ise klavye seçimi dikkat etmeniz gereken bir husustur. Fare için de benzer bir durum geçerlidir. Ayrıca cihazı oyun amaçlı kullanacaklar veya müzik dinlemeye & film izlemeye bayılanlar için kulaklığın ses kalitesi de önemlidir.
İyi bir klavyenin ve iyi bir farenin özellikleri şunlardır:
• Yormayan tasarıma sahip olması
• Gece saatleri için göz yormayan ve renkli aydınlatmalar
• Kolaylık için ergonomik tasarım
4.7 – Güç Kaynağı (Batarya)
İyi bir bilgisayarın özellikleri ve iyi bir laptopun özellikleri arasında kaliteli bir güç kaynağını bünyesinde barındırması da yer almaktadır. Güç kaynağının kapasitesinin ve ömrünün yüksek olması iş ve eğitim amaçlı kullanımda ciddi kolaylıklar sağlamaktadır. Kimse işinin, sunumunun vb. yarıda kesilmesini istemez değil mi?
(Ayrıca Bakınız: Telefon Şarjı Çabuk Bitiyor [15 Çözüm])
4.8 – Diğer Özellikler
Kullanım amacınıza göre değişmekle beraber ses kartı kalitesi gibi eğlence amaçlı donanımları, parmak izi sensörü gibi güvenlik amaçlı donanımları veya diğer donanımları bünyelerinde barındıran cihazları tercih edebilirsiniz. Unutmayın ki devir teknoloji devri ve bu sebeple donanım teknolojisi de sürekli olarak gelişmektedir.
5- Bilgisayar Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Şeyler
✅ Cihaz kullanım amacına göre değişmekle beraber farklı donanımsal parçaları (CD okuyucu, flash disk girişi, hoparlör, kulaklık girişi, renkli klavye vb.) bünyesinde bulundurmalıdır. Bunlar zorunlu değildir fakat iyi bir kullanıcı deneyimi yaşamanızı sağlarlar.
(Ayrıca Bakınız: Kullanıcı Deneyimi (UX) Nedir? Nasıl Geliştirilir?)
✅ Cihaz alınmadan önce mutlaka kullanıcı yorumları ve şikayetleri dikkatlice ve uzunca incelenmelidir.
✅ Cihaz uzun vadeli kullanım hesaba katılarak, uzun vadeli amaç ve ihtiyaç dengesi gözetilerek seçilmelidir.
✅ Cihazda amaçlarınıza uygun bir işletim sistemi ve antivirüs programı yüklü olmalıdır.
Örnek: Diz üstü bilgisayar modelleri için özel taşıma çantaları mevcuttur. Sıradan bir okul çantasına göre kat kat dayanıklı, sağlam ve darbeleri emen bu çantaları (özellikle bilgisayarı sık sık taşımanız gerekiyor ise ve çizilmesinden endişe duyuyor iseniz) kullanabilirsiniz.
Bilgisayar ve Laptop Seçimi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Soru: Bilgisayar alırken, laptop alırken nelere dikkat edilmelidir?
• Masaüstü mü dizüstü mü olduğu
• Bütçe
• Yüksek kalite donanımlar
• Donanım ve yazılım desteği
• İşletim sistemi
Soru: Bilgisayar seçimi, laptop seçimi yaparken işletim sistemi önemli midir?
Soru: Bilgisayar alırken, laptop alırken neden olabildiğince yeni teknolojili donanımlarla donatılmış olan cihazlar tercih edilmelidir?
Örneğin yeni çıkmış olan i5 işlemci yüksek ihtimalle bir kaç sene önce çıkan i5 işlemciden daha iyi performans gösterecektir. Benzer bir şekilde yeni çıkmış olan i5 işlemci bir kaç sene önce çıkmış i7 işlemciden daha yüksek bir performans ile çalışması kuvvetle muhtemeldir.
Soru: Dizüstü (laptop) veya masaüstü bilgisayar alırken marka önemli midir? Önemliyse neden önemlidir?
Elbetteki tüm markaların ürettikleri tüm ürünlerin de kaliteli olduğu algısına kapılmayınız. Tabi bilindik ve kaliteli ürünler üreten markaların bir katma değeri olduğu için ürünlerinin de genellikle daha pahallı olduğunu da unutmayınız.
(Ayrıca Bakınız: Katma Değer Nedir? Nasıl Oluşur?)
Soru: Bilgisayar satın alma bütçesi düşük bir kişi ne yapmalıdır?
Fakat hazır bilgisayar satın almak yerine bilgisayarı kendiniz toplarsanız eğer şanslı iseniz daha ucuza daha iyi parçaları bir araya getirebilirsiniz. Ayrıca çeşitli tekniklerle mevcut donanımlardan maksimum verimi elde etmeniz mümkün. Nasıl mı? Şu yazımıza göz atabilirsiniz:
(Ayrıca Bakınız: Bilgisayar Kasıyor Sorunu [Kesin Çözüm])
Soru: Bilgisayar toplamak isteyen bir kişi ne yapmalıdır?
(Ayrıca Bakınız: Bilgisayar Toplama Rehberi [Yakında…])
Merhabalar, ben bir laptop almak istiyorum ama hangi marka alsam diye çelişkideyim. Bazı arkadaşlarım Asus tavsiye ediyor, ben evde normal kullanmak için istiyorum ama çocuklar da var ileride onlara lazım olursa diye de düşünüyorum. Sizce ne tarz bir laptop almalıyım?
Bilgisayar alırken önemli olan cihazın markası değil özellikleridir. Bu sebeple kullanım amacınıza uygun olan ve ihtiyacınızı görecek kriterlerde seçim yapmalısınız. Mesela oyun oynamak için bilgisayar alacaksınız diyelim ve oynamak istediğiniz oyun da 4GB RAM istiyor olsun. Böyle bir durumda 4 veya 8 GB RAM içeren bilgisayarlar almalısınız. İşte bu yazıda yer alan kriterleri bu örnekteki gibi yorumlayarak bilgisayar seçimi yapabilirsiniz.
Benim sorunum da tam olarak bu, mesela Casper markasında aynı donanımsal özellikler daha ucuzken Asus veya Lenovo’da biraz daha pahalı. Dezavantajı ne olacak anlayamıyorum. RAM, ekran kartı ve SSD aynı iki ürün düşünün markasının ne olduğunun çok önemi var mı?
Hocam marka katma değer, katma değer de fiyat artışı demektir. Bazı markaların daha kaliteli ürünler ürettiği doğrudur fakat her pahallı ürün de kaliteli değildir. Bu sebepten dolayı marka adlarını unutup, kullanıcı yorumları ile ücretleri kıyaslayarak seçim yapın.
Çok güzel ve eğlenceli anlatmışsınız 🙂
Teşekkürler amacımıza ulaşmışsak ne mutlu bize 🙂
Hocam ben okulda dersler için ya da film izlemek için bir laptop istiyorum 3 bini geçmeyecek şekilde, uzun ömürlü olsun biraz. Önerdiğiniz bir leptop var mı? Geri dönüş yaparsanız çok sevinirim.
Ders çalışmak, film-video izlemek için alacağınız bilgisayarlar üst düzey donanıma sahip olmadıkları için diğer modellere göre ucuz olurlar genellikle. Bu amaçlar için laptop alırken dikkat etmeniz gereken en önemli bileşen ekran kartının iyi olmasıdır. İşinizi gördüğü sürece, istediğiniz modeli alabilirsiniz.
Gerçekten benim için faydalı bir yazı yazmışsınız teşekkür ederim. Bilgisayar destekli tasarım ve animasyon bölümü için laptop bakıyorumda önerebileceğiniz laptoplar var mı?
Merhabalar. Maalesef ki doğrudan önerebileceğim bir model yok, fakat ekran kartı ve işlemci gibi ihtiyaç duyacağınız donanımsal özellikleri iyi olan modelleri tercih etmenizi öneririm.
Kısa ve öz bir yazı olmuş. Bilgisayar fiyatları günümüzde sürekli yükselişte, bu anlamda kullanıcıların doğru ve yerinde harcama yapmaları için güzel bir yazı olmuş.