Ağız ve Diş Bakımı Nasıl Yapılmalıdır?
Ağız ve diş bakımının önemi ile dişleri fırçalamadan diş ipi kullanmaya, ağız gargarası yapmaya, düzenli muayene olmaya, sağlıklı alışkanlıklar kazanmaya, koruyucu kullanmaya kadar en etkili ağız ve diş bakımı uygulamaları burada!
Sindirim sisteminin başlangıç noktası olan ağız, dış ortama açık olması ve besinlerle yoğun teması gibi sebeplerle zararlı mikroorganizmaların üremesi için oldukça elverişli bir ortamdır. Bu nedenle düzenli, doğru ve etkili bir şekilde ağız ve diş bakımının yapılmadığı durumlarda ağız içerisindeki dokularda ve dişlerde oluşan problemler kişilerin ileride ciddi sağlık sorunları yaşamalarına yol açabilir. Bakımsız ağız ve dişler, sağlığın yanı sıra hoş olmayan bir görüntüye sebep olacağından sosyal, psikolojik ve fizyolojik açılardan yaşam kalitesini olumsuz etkiler.
(Ayrıca Bakınız: Kişisel Bakım Nedir? Nasıl Yapılır?)
En Etkili Ağız ve Diş Bakımı Uygulamaları Nelerdir?
1- Dişleri Fırçalamak
Dişleri fırçalamak, günlük ağız ve diş bakım rutinlerinin temel taşını oluşturur. Çünkü bu işlem dişlerin dış yüzeyinde biriken yiyecek artıklarının, plakların ve zararlı mikroorganizmaların temizlenmesi yoluyla kişisel hijyeni korumasının yanı sıra çürük oluşumunun önlenmesine, diş etlerine masaj yaparak kan dolaşımının artırılmasına ve diş eti sağlığının desteklenmesine de yardımcı olur. Bu sürecin vazgeçilmez araçları olan diş macunlarının içeriklerinin ve kullanım miktarının, diş fırçalarının ise yapısal özelliklerinin kişisel özelliklere, ihtiyaçlara ve tercihlere uygun bir şekilde seçilmesi, ağız ve diş bakımını daha etkili ve kapsamlı hale getirmeyi sağlar.
(Ayrıca Bakınız: Diş Macunu Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?)
2- Diş İpi Kullanmak
Dişlerin aralarındaki temizlik, sağlıklı bir ağız ve diş bakımı rutininin ayrılmaz bir parçasıdır. Diş fırçaları ulaşılması güç bölgelerdeki temizliği tam anlamıyla sağlayamazken, diş ipleri ve diş arası fırçalar bu boşluğu doldurarak diş eti sağlığını koruma ve diş aralarındaki çürük oluşum riskini azaltmak amacıyla özel olarak tasarlanmıştır. Her ne kadar düzenli diş fırçalayan birçok kişi diş ipi kullanımını göz ardı etse ve diş ipi kullanmak biraz daha zahmetli olsa da, diş ipinin diş fırçalarının ulaşamadığı yerlerde derinlemesine temizlik sağladığı göz önüne alındığında, günde bir kez diş ipiyle diş aralarını temizlemeye diş fırçalamak kadar önem vermek gerekir. Ayrıca diş ipi kullanımından sonra ağzı durulamak hijyen sürecini tamamlamaya yardımcı olur.
3- Ağız Gargarası Yapmak
Diş bakımı sırasında dişlerin tüm yüzeylerinin, yanakların içinin, damağın ve dilin de etkili bir şekilde temizlendiğinden emin olunmalıdır. Bunun içinse diş fırçalama işlemi bittikten sonra daha etkili bir ağız temizliği için ağız bakım sularının kullanılması veya suyu yüksek basınçla püskürtme yoluyla ağız duşu yapılması önerilir. Ağız gargarası yapılması fırçalaması zor olan alanları temizleyerek kötü ağız kokusunu engelleyip ferah bir nefes sağlamasının yanı sıra diş minesini güçlendirme gibi faydalar sağlar. Özellikle fırçalama ve diş ipi kullanma becerilerinin zayıf olduğu çocuklarda ve yaşlılarda gargara uygulaması yararlı olabilir. Ancak bu uygulama diş fırçası ve diş ipi kullanımının yerine geçmemeli, tamamlayıcı bir yol olarak düşünülmelidir.
4- Düzenli Muayeneye Gitmek
Yılda en az iki kez diş hekimine giderek profesyonel temizlik ve muayene yaptırmak, ağız ve diş sağlığını korumanın önemli bir parçasıdır. Özellikle herhangi bir ağız ve diş sağlığı sorunu yaşayanların, vakit kaybetmeden bir diş hekimine danışmaları isabetli olacaktır. Düzenli olarak yapılan sağlık kontrollerinde genel sağlık durumunun takip edilmesi olası sağlık problemlerin önceden teşhis edilmesi açısından önemlidir. Böylece olası bir sağlık probleminde erkenden tedaviye başlanarak sorun kritik bir aşamaya gelmeden önlenebilir. Ayrıca, zararlı alışkanlıkları sağlıklı olanlarla değiştirmek hiç şüphesiz olası sağlık sorunları için en etkili önleyici tedbirdir.
5- Sağlıklı Beslenme Alışkanlıkları Kazanmak
Yetişkinlik döneminden itibaren vücuttaki yıkım faaliyetleri yapım faaliyetleri karşısında baskın hale gelmeye başlamaktadır. Buna bağlı olarak diş kaybı gibi kritik sağlık sorunlarının görülme riski de artmaktadır. Bu sebeple ağız ve diş sağlığı için önemli bir rol oynayan D, A ve C grubu vitaminlerinin yanı sıra kalsiyum, fosfor, magnezyum, çinko gibi minerallerin besinler yoluyla yeterli miktarda alınması önemlidir. Buna ek olarak, yüksek miktarda su ve lifli gıda tüketmek, şekerli ve asitli gıdaların tüketimini sınırlandırarak bunların yerine daha sağlıklı atıştırmalıkları tercih etmek ve en önemlisi de her açıdan düzenli beslenme alışkanlıkları kazanmak gerekir.
(Ayrıca Bakınız: Sağlıklı Beslenme Önerileri ve Sağlıklı Beslenmenin Önemi)
6- Sağlığa Zararlı Alışkanlıklardan Kaçınmak
Sağlığa zararlı alışkanlıklardan kaçınmak, genel vücut sağlığının iyileştirilmesinin yanı sıra diş çürükleri ve diş eti hastalıkları gibi pek çok sağlık sorununun önlenmesinde kritik bir rol oynar. Bu sebeple tütün ve alkol ürünlerinin kullanımı ile çay ve kahve tüketimi mümkün olduğunca sınırlandırılmalıdır. Ayrıca buz, sert şeker ve kürdan gibi dişlere zarar verebilecek sert ve sivri nesnelerin ısırılması ve çiğnenmesi; stres ve anksiyete sonucunda dişlerin sıkıca kapatılması ve hatta gıcırtılması; ağız, dil ve dudak piercinglerinin kullanılması gibi uygulamalardan uzak durulmasının yanı sıra, bunları daha sağlıklı alternatiflerle değiştirmenin yolları da aranmalıdır.
(Ayrıca Bakınız: Nasıl Sağlıklı Olunur? En İyi Sağlıklı Yaşam Önerileri Nelerdir?)
(Ayrıca Bakınız: Tıbbi Sorumluluk Feragatnamesi)