Kişisel Bütçe Planı Nasıl Hazırlanır?

📌 Bütçe Nedir: Belirli bir gelecek zaman diliminde gerçekleşmesi öngörülen gelirlere ve giderlere yönelik sayısal bir tahmindir. Bütçe planları bireyler, işletmeler ve hükumetler başta neredeyse her grup tarafından kullanılmaktadır. Bütçe planlamak; finansmanları yönetmede yararlı olmakla beraber, finansal girişimlerin başarısını da önemli ölçüde artırdığı bilinmektedir. Çünkü bütçe planı yapmak kaynakların tahsis edilmesinin yanı sıra hedeflerin belirlenmesine, sonuçların ölçülmesine ve beklenmedik durumlar için plan yapılmasına da yardımcı olabilir.

Dünyada ki tüm paraya el konulup herkese eşit olarak paylaştırılsa, en fazla 10 yıl içinde para yine yönetmeyi bilenlerin elinde toplanacaktır.

Jim Rohn, Ünlü Girişimci

Kişisel Bütçe Planı Nasıl Hazırlanır?

• Aylık gelir dökümü yapılır. (maaş, yapılan ek işler, gelme ihtimali olan ek gelirler vb.)
• Aylık gider dökümü yapılır. (beslenme, barınma, giyim, ulaşım, iletişim, elektrik vb.)
• Gider dökümü yapılırken istekler, ihtiyaçlar ve potansiyel giderler de hesaba katılır.
• Gelir çeşitli harcama grupları arasında paylaştırılıp gelir-gider dengesi sağlanır. (1)
• Ekonomik gidişata, beklenmedik gelişmelere ve bunları etkileyen faktörler gözetilir.
• Bütçe her ay gözden geçirilir ve hedefler konulur (borç kapatma, birikim yapma vb.).

Bütçe düzenli olarak gözden geçirilirken aylık bazda gerçekleşen gelir ve giderler hesaplanmalı ve bunlar tahminlerle kıyaslanmalıdır. Hesaplama sonucunda gelirler giderlerden fazla çıkarsa bütçe fazla vermiştir yani başarılıdır. Bütçe fazlası olan durumlarda elde edilen fazla ile birikim veya yatırım planlaması yapılabilir. Şayet durum tam tersiyse yani gelirler giderlerden azsa bütçe açık vermiştir yani başarısızdır. Bütçe açığı olan durumlarda gelir kaynakları artırılmaya çalışılmalıdır ve bütçe gözden geçirilip gereksiz harcamalar kısılarak bütçe rahatlatılmalıdır.

Bütçe planı oluşturma ve birikim yapma konularında çeşitli yöntemler olmakla beraber, tercih edilen en basit ve en verimli yöntemlerden biri 50/30/20 kuralıdır. Bu kurala göre temel ve zorunlu harcamaların toplam gelirin %50’sini ve isteklerin gelirin %30’unu geçmemesi gerekir. En son olarak da, gelirin kalan %20’lik bölümü ile yatırım ve birikim yapılmalıdır. Sıfır bazlı bütçe ve önce kendine ödeme yapmak gibi farklı bütçeleme yolları da mevcuttur. Ancak bu yöntemler uygulanırken istikrar oldukça önemli olsa da gerektiğinde esnek olunmalıdır. Kurumsal bütçelerde de benzer bir mantık geçerli olmakla beraber onlar daha karmaşıktır. (1)

Bütçe Planı Hazırlanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

• Amaca Uygunluk: Bütçe belli bir amaç doğrultusunda planlanmalıdır. Bütçe hem kısa vadeli amaçlara yönelik olmalı, hem de uzun vadeli amaçlara ulaşabilmek için de yol göstermelidir.
• Gerçekçilik: Bütçe hazırlanırken bütçeyi kullanacak bireylerin yaşam standartları ve ortalama gelir düzeyleri hakkında gerçekçi olunmalıdır. Ayrıca harcamalara öncelik sırası yapılmalıdır.
• Esneklik: Bütçe ek borçlanmayı önlemek için harcama artışını karşılayan özel pay içermelidir.
• Uygulanabilirlik: Bütçe belirlenen hedefleri gerçekleştirecek pratik yöntemler içermelidir.

Bütçe Planlamanın Faydaları Nelerdir?

✅ Bütçe, finansal durumu ortaya koyup paranın kullanılması konusunda görüş kazandırır.
✅ Bütçe; bireylerin, ailelerin, şirketlerin ve ülkelerin harcamalarını planlamalarını sağlar.
✅ Bütçe, kısa ve uzun vadeli finansal amaçlara karar verirken seçim yapmayı kolaylaştırır.
✅ Bütçe, amaçlara ulaşmada faydalı olabilecek çeşitli finansal kayıtların tutulmasını sağlar.
✅ Bütçe, harcama kalemlerinde olabilecek kaçamakların ve israfın ortaya çıkmasını sağlar.
✅ Bütçe, finansal güvenliği garanti etmese de gerekli tedbirlerin alınmasına yardımcıdır.

✅ Bütçe, gelir-gider dengesini ayarlayıp beklenmedik durumlara hazırlıklı olmayı sağlar.
✅ Bütçe, gelir artışı ve enflasyon gibi olası maddi dalgalanmalara adapte olmayı sağlar.
✅ Bütçe, emeklilik ve aile büyüklüğündeki artış gibi çeşitli durumlara uyumu kolaylaştırır.
✅ Bütçe, öncelikleri ortaya çıkararak gelirin daha verimli bir şekilde harcanmasını sağlar.
✅ Bütçe, gelirin dış etkenlerden ve para tuzaklarından korunarak kullanılmasını sağlar.
(Ayrıca Bakınız: Para Tuzağı Nedir? Popüler Para Tuzakları Nelerdir?)