Kredi Nedir? Kredi Çeşitleri Nelerdir?

📌 Kredi Nedir: Bir kişiye veya kuruluşa belli bir süre sonra geri almak kaydıyla satın alma gücü sağlanması veya bu gücün devredilmesidir. Bankalar başta olmak üzere çeşitli finansal kuruluşlar tarafından karşılıklı güven esasına dayalı olarak farklı ve avantajlı kredi paketleri sunulmaktadır. Krediler, karşılıklı güveni tesis edebilmek için kredi notu, gelir düzeyi, borç miktarı vb. kriterlere göre yapılan değerlendirmelerin sonucunda verilirler. Nitekim kredi sözcüğünün Latince kökeni “güvenmek ve inanmak” anlamına gelen “credere” sözcüğüdür.
(Ayrıca Bakınız: Bankacılık Ürün ve Hizmetleri Nelerdir?)

En Önemli Kredi Çeşitleri Nelerdir?

1- Niteliğine Göre Kredi Çeşitleri

✅ Nakdi Krediler: İhtiyaç sahiplerine parasal olarak verilen ve en çok bilinen kredi türleridir. Bu tür kredileri genellikle ihtiyaç sahipleri kullanır çünkü bu kredilerde temel amaç bir mal ve hizmet almak için nakit paranın kullanılmasıdır. Yani bankanın nakit olarak verdiği belirli bir tutar mevcuttur. Nakit paranın çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanılması ve belirli bir sürenin sonunda geri ödenmesi karşılığında da ilgili bankaya faiz ve diğer ek ücretler ödenir. Ayrıca basılan paraların sisteme sokulmasında kullanılan temel yöntemlerin birisi de nakdi kredilerdir.
(Ayrıca Bakınız: Karşılıksız Para Basmak ve Borçları Ödemek Mümkün Mü?)

✅ Gayrinakdi Krediler: Para yerine geçebilecek teminatları içeren kredi türleridir. Yani bu tür krediler nakit para olarak verilmezler! Gayrinakdi kredileri genellikle ticari müşteriler kullanır çünkü bir işin, ticaretin ya da hizmetin yapılması için nakdi kredilerin geçerli olmadığı durumlar da mevcuttur. Teminat mektubu ve akreditif gibi yöntemlerle müşteriler garanti altına alınır ve onlara belli limitler tanımlanır. Olası bir olumsuz durumda da sorumlu taraf genellikle bankadır.

2- Vadelerine Göre Kredi Çeşitleri

• Kısa Vadeli Krediler: Ödeme planı yapılırken, kredi taksit düzeninin 1 yıl içerisinde geri ödenecek şekilde planlandığı, maksimum vadesi genellikle 1 yıldan kısa olan kredilerdir. İhtiyaç kredileri genellikle 1 sene içerisinde ödendiği için kısa vadeli kredilere örnek verilebilir.

• Orta Vadeli Krediler: Maksimum vadesi yani ödeme süresi genellikle 1 yıl ile 5 yıl arası olan kredilerdir. Ancak bazı finans kuruluşları için bu vade 1 yıl ile 10 yıl arası olabilmektedir. Taşıt kredileri genellikle 1-5 sene içerisinde ödendiği için orta vadeli kredilere örnek verilebilir.

• Uzun Vadeli Krediler: Maksimum vadesi yani ödeme süresi genellikle 5 yıl ve üzeri olan kredilerdir. Ancak bazı finans kuruluşları için bu vade 10 yıl ve üzeri olabilmektedir. Konut kredileri genellikle 5-10 sene içerisinde ödendiği için uzun vadeli kredilere örnek verilebilir.

3- İhtiyaç Biçimine Göre Kredi Çeşitleri

➽ Yatırım & Destek Kredileri: Yatırımları, projeleri ve girişimcileri desteklemek amacıyla verilen orta ve uzun vadeli kredi türleridir. Farklı alt türleri ve çeşitli kullanım amaçları olan bu krediler için en çok yatırım bankacılığı tercih edilmektedir. Örneğin büyük kamu projelerine (baraj, altyapı, otoyol, demiryolu, enerji vb. kamu ihalelerine konu olan yatırımlarda) verilen krediler bu gruptadır. Ayrıca ekonomiyi canlandırmak, kalkınmayı ve istihdamı arttırmak, yatırımları ve girişimleri desteklemek gibi amaçlarla verilen devlet teşvikleri de bu grupta yer almaktadır.
(Ayrıca Bakınız: Devlet Teşviki Nedir? Devlet Teşviki Nasıl Alınır?)

➽ İşletme İhtiyaç Kredileri: İşletmelerin acil ihtiyaçlarını karşılayıp ticari faaliyetlerini sorunsuz bir şekilde devam ettirebilmek için kullandıkları kısa ve orta vadeli kredilerdir. Sektöre göre (KOBİ, esnaf, çiftçi, çoban vb.) ve amaca göre (ihracat, istihdam vb.) farklı alt türleri mevcuttur.

➽ Tüketici İhtiyaç Kredileri: Genellikle bireysel müşterilerin finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kullandıkları kısa ve orta vadeli kredilerdir. Kullanım alanlarına göre taşıt, ev, eğitim, evlilik, sağlık, tatil, bayram ve borç transfer kredileri gibi oldukça çeşitli alt türleri mevcuttur.

4- Bankanın Yetkisine Göre Verilen Kredi Çeşitleri

✅ Şube Yetkisi ile Verilen Krediler: Finans kuruluşu şubelerinin genel müdürlük tarafından kendilerine verilen yetkileri çerçevesinde kullandırdıkları kredilerdir. Örneğin genellikle nispeten daha kısa vadeli ve düşük miktarlı ihtiyaç kredileri bu grupta değerlendirilebilir. Kredi miktarı şubenin yetki sınırları içerisinde ise, müşterilere ilişkin kredi risk raporu, gelir miktarı, borç miktarı ve kredi notu gibi farklı kriterlere göre yapılan değerlendirmelerin sonucunda düşük riskli olan ve uygun görülen müşterilere bu tarz kredi imkanları sunulmaktadır.
(Ayrıca Bakınız: Kredi Notu Nedir? Kredi Notu Kaç Olmalıdır?)

✅ Genel Müdürlük Yetkisi ile Verilen Krediler: Finans kuruluşu şubelerinin genel müdürlük tarafından kendilerine verilen yetkileri aştığı durumlarda genel müdürlüklerin teyidi ve onayı ile verilebilen kredilerdir. Ayrıca bazen şubelerin kendi inisiyatiflerini kullanabilmeleri mümkün olup, doğrudan genel müdürlüklerin verdiği krediler de bu gruptadır. Örneğin genellikle nispeten daha uzun vadeli ve yüksek miktarlı yatırım kredileri bu grupta değerlendirilebilir.

5- Teminat Verilmesine Göre Kredi Çeşitleri

• Teminat Gösterilen Krediler: Karşılığında bir mal, gayrimenkul gibi değerlerin teminat olarak gösterilmesi sayesinde verilebilen kredilerdir. Konut ve taşıt kredileri bu tür kredilere örnek verilebilir. Finans kuruluşları kendilerini ve kredilerini güven altına almak için bu uygulamaya başvururlar. Ayrıca yüksek riskli müşterilerden de teminat gösterilmesi istenebilmektedir.

• Açık Olarak Verilen Krediler: Herhangi bir teminat istenmeden, belli bir sözleşme veya imza karşılığında verilebilen kredilerdir. İhtiyaç kredileri bu tür kredilere örnek verilebilir. Kredilerin çoğu bu şekilde verilir ancak müşteriler bankalara karşı bütün malvarlıkları ile sorumlu olurlar.

Farklı Kredi Türleri Neden Önemlidir?

Finans kuruluşları hem bireysel hem de kurumsal müşterilerinin ihtiyaçlarını karşılaması, faaliyetlerini sürdürebilmesi, hayallerini gerçekleştirmesi vb. amaçlar doğrultusunda farklı kredi türleri sunmaktadırlar. Farklı kredi türlerinin kendilerine has avantajları ve dezavantajları olduğu unutulmamalı ve bu sebeple kredi başvurusu yapılmadan önce doğru kredi türü belirlenerek büyük bir dikkat ve özveri ile en ideal finans kuruluşu bulunmalıdır. Bu sayede ihtiyaçlar daha rahat bir şekilde ve daha az masraf yapmak suretiyle giderilebilmektedir.
(Ayrıca Bakınız: Kredi Çekerken Dikkat Edilmesi Gerekenler)