Sağlık Turizmi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

📌 Sağlık Turizmi Nedir: İnsanların sağlıklarıyla ilgili olarak hem koruyucu, hem tedavi edici, hem rehabilite edici, hem de sağlığı geliştirici faydalı hizmetler almak amacıyla yaşadıkları yer dışında başka bir yere seyahat edip oranın olanaklarından yararlanmasıdır. Sağlıklı yaşam için hizmet sunan her tür turizm hareketi sağlık turizmi olarak kabul edilse de sağlık turizmi türleri medikal, termal, yaşlı ve engelli turizmi olmak üzere 4 ana başlıkta toplanır. Turizm sektörünün çeşitlendirilmesine ve turizmin tüm seneye yayılmasına katkıda bulunan sağlık turizmi, ticari bir değere sahiptir ve sağlık hizmeti veren ülkelerin ekonomisinde yer tutan kritik bir hizmettir.

Sağlık Turizmi Çeşitleri Nelerdir?

1- Medikal Turizm (Tıp Turizmi)

Kişinin kendi ülkesindeki tıp hizmetlerini yetersiz bulması ya da farklı bir ülkedeki bir sağlık kuruluşunda tedavi olmak istemesi sonucunda yapılan sağlık turizmi çeşididir. Medikal turizm, sağlık turistinin iyilik halinin gelişmesi için yapılan tıbbi işlemleri içermektedir. Diş, göz, estetik, kalp-damar ve eklem protezleri, kısırlık tedavisi, tüp bebek ve cerrahi girişimler gibi nitelikli tıbbi müdahale gerektiren başlıklar ön plana çıkıyor olsa da hemen hemen her türden sağlık hizmeti sunumunun talep edildiği görülmektedir. Öyle ki basit tetkikler için veya bir hastalığa yönelik kontrol ve muayene için sınır aşırı sağlık hizmeti alan hastaların sayısı bir hayli fazladır.

Maliyet, hizmet kalitesi ve sunulan tedavi türleri medikal turizm alanında turistleri cezbeden en önemli bileşenler olup; medikal turizm tesislerinde farklı türlerde geleneksel, modern ve alternatif tedavilere kadar çok çeşitli hizmetler alınabilir. Öyle ki eskiden insanlar üyesi olduğu sigorta şirketlerinin karşılayamadığı ameliyatlar için yurt dışına giderken; günümüzde artık göz ameliyatlarından kalp ameliyatlarına, kalça/diz protezlerinden kanser cerrahisine, hatta organ nakillerine kadar geniş bir yelpazedeki işlemler için başka ülkelere gitmektedir. Tıp turizmi, tıp alanındaki yetkinliğini kanıtlayan ve fiyat performans dengesi sunan ülkelerde yapılmaktadır.

2- Termal Turizm (SPA ve Wellness Turizmi)

İçeriğinde erimiş mineraller bulunan termal maden sularının olduğu bölgelerde hizmet veren termal tesislerde dinlenme, zindeleşme ve tedavi gibi amaçlarla yapılan sağlık turizmi çeşididir. Benzer bir şekilde akıl ve vücut sağlığında zindelik amacıyla yapılan masaj, cilt bakımı, çamur banyosu, talossoterapi ve yaşlanma karşıtı uygulamaları da bu kapsamda değerlendirilebilir. Yapılan arkeolojik değerlendirmelere göre ‘sudan gelen iyilik‘ olan termal turizmi gelenekleri, uygulamaları ve hatta tesislerinin kökü oldukça eski tarihlere dayanmaktadır. Termal turizmi ise genellikle yer altı suları başta zengin doğal imkanlara sahip olan ülkelerde yapılmaktadır.

3- Yaşlı ve Engelli Turizmi (3. Yaş ve Geriatri Turizmi)

‘Herkes için erişilebilir bir dünya‘ parolasıyla yaşlılar ve engelliler için rehabilitasyon ve özel bakım hizmetleri, uzun süreli konaklamaları, sosyal aktiviteleri ve meşguliyet terapilerini içeren sağlık turizmi çeşididir. ‘İleri yaş turizmi‘ olarak da adlandırılan bu faaliyetler, özellikle gelişmiş ülkelerde nüfusun yaşlanmaya başlaması ile oluşan bir ihtiyacın sonucunda sağlık turizminin yeni bir türü olarak turizm faaliyetlerinde yerini almaya başlamış olup genellikle klinik oteller ve klinik konukevleri, rekreasyon alanları, tatil köyleri, geriatrik tedavi merkezleri ve yaşlı bakım evlerinde eğitim almış ve sertifikalı profesyonel personeller tarafından uygulanmaktadır. Yaşlı ve engelli turizmi, genellikle yüksek refah seviyesine sahip gelişmiş ülkelerde yapılmaktadır.

Sağlık Turizminin Başlıca Amaçları Nelerdir?

• Kişinin ülkesindeki teknolojili sağlık hizmetlerinde ve nitelikli insan kaynaklarında yetersizlik
• Uzun bekleme süreleri ile aynı hizmetin farklı ülkelerde daha hesaplı bir şekilde alınabilmesi
• Kaliteli, uzman ve yetkin bir sağlık hizmeti alma isteği ile tedaviyle birlikte tatil yapma isteği
• Farklı bir ülkenin olanaklarından yararlanmayı istemek (iklim, orman, şifalı sular, kültür vb.)
• Kişinin kendi ülkesinde (herhangi bir nedenden dolayı) tedavisinin bilinmesini istememesi
• Kronik hastaların, yaşlıların ve engellilerin farklı bir ortamda tedavi olmayı isteme eğilimleri
• Farklı bağımlılık veya hastalıkları olanların farklı veya daha uygun ortamlarda olma istekleri

Dünyada Sağlık Turizminde Popüler Ülkeler Nelerdir?

ABD, Hindistan, Küba, Kosta Rika, Tayland, Singapur, Kolombiya, Malezya, Türkiye, Meksika, Almanya ve Güney Kore sağlık turizmi alanında en çok tercih edilen ülkeler arasındadır. Sağlık turizminde bu ülkeleri ön plana çıkaran faktörler maliyetlerin düşüklüğü, tedavi yöntemlerinin çeşitliliği, uzmanlaşmış hizmetlerin sunulması ve uzun süre sıra bekleme zorunluluğunun olmamasıdır. Örneğin Güney ve Orta Amerika ülkeleri genellikle çok yüksek tedavi maliyetleri nedeniyle ABD dışında tedavi seçenekleri arayan Amerikan vatandaşlarına hizmet vermektedir. Sağlık turizminde öne çıkan başlıca ülkeler ve avantajlı oldukları alanlar şu şekilde özetlenebilir:

✅ Hizmet Kalitesi ve İleri Teknoloji Donanımlar: Almanya, ABD ve Güney Kore gibi ülkeler
✅ Köklü Politikalar: Macaristan termal turizm, İspanya yaşlı turizmi ve Hindistan tıp turizmi
✅ Yurt Dışında Eğitim Gören Doktor Avantajı: Ürdün, Hindistan, Malezya, Brezilya ve Malta
✅ Politik ve Coğrafi Konum Avantajları: Türkiye, Ürdün, İran, Malezya ve Brezilya gibi ülkeler
✅ Ana Gelir Kaynağı Turizm Olan Ülkeler: Singapur, Tayland, Kıbrıs Rum Kesimi, Kosta Rika

Türkiye, Malezya ve İsrail gibi bazı ülkeler sağlık turizmi konusunda birçok avantajı aynı anda bir arada bulundururlar. Kritik coğrafi konumlarda bulunmaları, turizm ülkesi olmaları, sağlıkta ileri teknoloji kullanmaları, kaliteli hizmet sunmaları ve avantajlı fiyatlı olmaları gibi nedenlerde bu ülkeler sağlık turistlerinin favori tercihleri arasında yer alırlar. Ancak sağlık turizmi seyahati yapılmadan önce ülkeler arasındaki hukuki farklılıklardan doğabilecek olası yasal sorunların ve etik konuların (örneğin doku ve organ satışı vb. hususların) araştırılması faydalı olacaktır.
(Ayrıca Bakınız: Nasıl Sağlıklı Olunur? En İyi Sağlıklı Yaşam Önerileri Nelerdir?)