Stop Loss Nedir? Nasıl Yapılır?
Stop loss nedir, stop loss'un avantajları ve dezavantajları nelerdir, stop loss nasıl yapılır, stop loss emri nasıl verilir, stop loss türleri nelerdir ve stop loss nereye konulmalıdır gibi bilinmesi gereken soruların cevapları bu yazıda!
📌 Stop Loss Nedir (Zarar Durdurma Emri): Piyasada işlem yapılan bir yatırım aracı belli bir fiyata ulaştığında bir aracıya zararı sınırlamak amacıyla verilen emirdir. Emir verildikten sonra yatırım aracının fiyatının düşmesi sonucunda alış veya satış yapılması ya da fiyat düşüşünün hatırlatılması sağlanır. Stop fiyatına ulaşıldığında stop emri bir piyasa emri olur ve ilk uygun fırsatta gerçekleştirilir. Örneğin bir hisse 20₺’den satın alınmışsa ve %15’lik (17₺’lik) bir stop loss emri girilmişse; fiyatları 17₺’nin altına düştüğü an hisseler geçerli piyasa fiyatından satılır.
(Ayrıca Bakınız: Yatırım Nedir? Nasıl Yapılır? [Rehber])
Stop Loss’un Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
✅ Stop loss işlemi, yatırımcının önceden belirlediği koşullarla çalışan otomatik bir işlemdir.
✅ Stop loss işleminin genellikle hiçbir ek maliyeti yoktur ve kullanımı da oldukça kolaydır.
✅ Stop loss, yatırımlarda ani aşırı kayıplara karşı koruma sağlayarak riskleri azalmayı sağlar.
✅ Stop loss, yatırım araçlarını günlük olarak takip etme zorunluluğunu ortadan kaldırır.
✅ Stop loss, alım satım konusunda verilecek olan kararları duygusal etkilerden arındırır.
✅ Stop loss, muhakeme yeteneğini koruyup ana yatırım stratejisine bağlı kalmayı sağlar.
Stop Loss Nasıl Yapılır? Stop Loss Emri Nasıl Verilir?
Zararı durdurma emri borsaların ve yatırım işlem platformlarının işlem opsiyonlarından bir tanesidir. Yatırımcılar tarafından, borsalar veya işlem platformları üzerinden belli bir tutar, aralık veya oran belirlenerek stop-loss emri verilebilir. Farklı stop loss türleri de bulunmakla birlikte, yatırımcılar stop-loss emrinin etkinliğini onu takip eden bir stop ile birleştirerek daha da artırabilirler. Ancak zararı durdurma emri kullanılmadan önce piyasa ve yatırım aracının fiyatlarındaki değişim dikkatlice takip edilmeli ve iyice düşünülerek limit belirlenmelidir. Ayrıca uzmanlar özellikle kaldıraçlı işlemlerde stop loss kullanılmasını önermektedirler.
(Ayrıca Bakınız: Kaldıraçlı İşlem Nedir? Nasıl Yapılır?)
Zararı önlemek amacıyla, stop-loss emri veya stop-limit emri kullanılabilir. Her iki emir çeşidi de emri gerçekleştirecekleri fiyat ve sundukları avantajlar konusunda farklılık göstermektedir. Stop-loss emirleri tıpkı piyasa emirleri gibi işlemin gerçekleşmesini garanti etmektedir ancak uygulama sırasında fiyat dalgalanması ve fiyat kayması sıkça meydana gelmektedir. Stop-limit emri ise işlem gerçekleşirse işlemin belli bir fiyattan gerçekleşeceğini garanti eder ancak işlemin (özellikle aşırı dalgalı piyasalarda) limit değerinden dolayı işlem gerçekleşmeyebilir. (1)
Stop Loss Nereye Konmalıdır? [Stop Loss Hesaplama]
Stop loss kullanarak yatırım yapmak, yatırımcının piyasayı tanıdığını ve risk aldığını gösterir. Riskleri olabildiğince azaltabilmek için uzmanların ortak tavsiyesi limiti yatırımcıların kendi şartlarına göre ayarlamasıdır. Bunun için de piyasa düzenle takip edilip grafikler araştırılarak riskleri olabildiğince önleyen bir aralıkta stop loss emri verilmelidir. Örneğin ortalama %7’lik bir dalgalanma geçmişine sahip olan bir yatırım aracına %3’lük bir stop-loss emri vermek, gereksiz satış işlemlerini tetikleyeceği için akıllıca bir strateji olmayacaktır. Bu senaryoda, dalgalı piyasalarda kâr kilitlemelerinin önüne geçmek için %10’luk bir oran akıllıca olabilir.
Stop-loss noktası yakın zamandaki bir fiyat çubuğunun altına yerleştirilmesi genel kuraldır. Ancak hangi fiyat çubuğunun seçileceği hakkında kesin bir kural bulunmamakla birlikte bu stratejiye göre değişmektedir. Bu sebeple olası maksimum zarar hesaba katılmalı, destek ve direnç seviyeleri dikkate alınıp kilit (kritik) fiyat değişim noktalarıyla biraz aralık bırakılarak belirlenmelidir. Stop-loss noktasının kırılma noktalarında belirlenmesi, ani fiyat değişimlerinde gereksiz satışlara sebep olabileceği için stop noktasında bir nefes alma aralığı yaratılmalıdır. Ayrıca dur emrinin, giriş fiyatına çok yakın bir pozisyonda verilmesi de önerilmemektedir. (1)
Stop-loss noktasının belirlenmesi tamamen izin verilen risk eşiğinin belirlenmesi ile alakalıdır. Ortalama gerçek aralık (average true range & ATR) değerine bakılması ise, ideal risk eşiğinin bulunarak en mantıklı stop loss aralığının belirlenmesi için kullanılan yöntemlerden birisidir. Genellikle profesyonel yatırımcılar tarafından tercih edilen bu yöntem sayesinde istenilen periyota ait ATR hesaplanabilir. Örneğin 10 dakikalık grafikle çalışan bir yatırımcı 10 dakikalık ATR, saatlik grafikle çalışan yatırımcı saatlik ATR kullanarak stop loss emri verebilir. Örneğin:
Stop Loss Emrinde Sıkça Yapılan Hatalar Nelerdir?
• Başarısız risk yönetimi, stop-loss’u tecrübe kazanmadan veya yardım almadan kullanmak
• Stop noktasını belirlerken giriş seviyesine odaklanarak sonuç seviyesine önem vermemek
• Teknik analiz yapmamak ve hatta stop noktasını tam destek veya direnç noktasına koymak
• Yatırım çerçevesini piyasaya uydurmak yerine piyasayı şahsi çerçeveye sığdırmaya çalışmak
• Sermayeyi sıfırlayabilen kısır döngülere girmek (yüksekten alıp düşünce stop koymak vb.)
• Aceleci ve sabırsız olmak hatta stratejiye bağlı kalmadan stop noktasını sık sık değiştirmek
Stop-loss’un amacı, kazanç elde etmekten ziyade yatırım fikri işe yaramadığında yatırımcıyı korumaktır. Yani piyasalar lehte hareket ettiğinde yatırımı risksiz kılmak değildir. Bu da stop-loss limitinizin teknik analize dayalı olması gerektiği iddiasının mantıklı bir sonucudur. Bu sebeple strateji ne olursa olsun ancak stratejiye bağlı kalındığı taktirde başarılı olunacağı unutulmamalıdır. Teknik analizler yapmadan rastgele sayılara, belli bir yüzdeyi karşılayan veya bazı sihirli fiyat seviyelerine stop koymak gibi sıkça yapılan hatalardan da kaçınılmalıdır. Ayrıca kâr için stop noktası değiştirilmemeli, değiştirilecekse bile teknik analizlerle yapılmalıdır.
(Ayrıca Bakınız: En Kolay Nasıl Para Kazanılır? [Rehber])