Başarılı Reklam Kampanyası Oluşturma Stratejileri
Pazar araştırmasından veri analitiğine, duygusal bağ kurmaya hatta az bilinen stratejilere kadar başarılı reklam kampanyalarının ardındaki sırlar, birbirinden özel örnekler ve profesyonel ipuçları eşliğinde tabuların yıkıldığı bu yazıda!
Reklam, çeşitli ürün ve hizmetlerin hedef kitlelere ve tüketicilere belirli bir ücret karşılığında tanıtılmasıdır. Sözlükteki reklam tanımı bu şekilde olsa, reklamların kullanım alanları bununla sınırlanamayacak kadar geniştir. Günümüzde reklamlar genel olarak işletmelerin ve markaların serbest piyasa koşullarında varlıklarını sürdürmeleri ve rekabet avantajı elde etmeleri için kullanılırlar. Çünkü reklamlar, özellikle pazarlama alanında müşterilerin satın alma süreçlerine destek olan olmazsa olmaz önemdeki temel yapıtaşlarıdır. Dev firmaların reklamlara servetler yatırması ve bu alanda da birbirleriyle kıyasıya rekabet etmeleri kesinlikle boş yere değildir.
(Ayrıca Bakınız: Başarılı Bir İşletme Olmanın ve Yönetmenin Sırları)
Başarılı Reklam Kampanyası Oluşturma Stratejileri Nelerdir?
1- Temel Değerlerin ve Hedeflerin Belirlenmesi
Başarılı bir reklam kampanyası oluşturabilmek için hedef kitlenin ihtiyaçları ve beklentilerine odaklanılarak temel değerler ve misyon net bir şekilde tanımlanmalıdır. Nitekim en başarılı reklamlar markanın sundukları değerler ve sağladıkları faydalar üzerine inşa edilirler. Ardından reklam kampanyasının amaçları net bir şekilde belirlenmelidir çünkü hedefi belli olmayan bir gemiye hiçbir rüzgar yardım edemez. Erişimi artırmak mı, marka bilinirliğini artırmak mı, yoksa yeni müşteriler çekip satışları artırmak mı istiyorsunuz? Elbette hedef koymak önemlidir fakat konulan hedeflerin spesifik, ölçülebilir, ulaşılabilir, gerçekçi ve zamana bağlı olması gerekir.
(Ayrıca Bakınız: En İyi Hedef Belirleme ve Planlama Stratejileri)
2- Rakip Analizi ve Hedef Kitle Araştırması
Rakip analizi, bir işletmenin rakipleri hakkında bilgi toplama ve analiz etme sürecidir. Bu analiz, işletmenin kendini nasıl pazarlaması, rakiplerinin zayıf noktalarını nasıl kullanması ve rakiplerin yaptıkları hareketleri nasıl takip etmesi gerektiği gibi konuları içerir. Rakiplerden pek çok şey öğrenilebilir. Rakiplerin kullandıkları reklam stratejilerinin incelenmesi, işletmelere rakiplerine karşı avantaj sağlayabilecekleri stratejiler geliştirmeleri konusunda çok güzel bir başlangıç yapmalarını sağlayacaktır. Analizlerden elde edilen sonuçlar SWOT analizi ile taçlandırılarak alınacak kararların ve yapılacak stratejik hamlelerin daha isabetli olmasının önü açılabilir.
(Ayrıca Bakınız: SWOT Analizi Nedir? Nasıl Yapılır?)
Reklam kampanyasının odak noktasını belirlemek için hedef kitle tanımlanmalı ve kullanıcı niyet analizi yapılmalıdır. Zaten pazarlama çalışmalarının temelini hedef kitlenin demografik özellikleri, ilgi alanları ve davranışları hakkında detaylı bilgi edinerek en doğru hedef kitlenin belirlenmesi ve yönetilmesi oluşturmaktadır. Hedef kitle analizinin doğru şekilde yapılması, en doğru ürün veya hizmetleri en doğru kişilerin karşısına çıkarmayı sağlar. Doğru belirlenmeyen hedef kitle tamamen zaman ve maliyet israfıdır. Mesela bir soğuk içecek firmasının Ramazan ayında televizyonda özellikle iftara yakın saatlerde reklam vermesi kat kat daha etkili olacaktır.
3- Kreatif ve Başarılı İçerikler Üretilmesi
(Ayrıca Bakınız: En Başarılı Satış Teknikleri ve Pazarlama Teknikleri)
Reklam vermeden önce reklamın diline ve formatına uygun bir içerik hazırlamak şarttır. Aksi takdirde reklamdan verim alamamak çok olasıdır. Çünkü, her içerik reklam için uygun değildir. Reklam içeriği kampanyanın ana mesajını yansıtacak şekilde hazırlanmalıdır. Hedef kitleye bir şeyler vaat etmek, meraklandırmak, problemlerine çözüm sunmak ve nasıl değer katıldığını göstermek gerekir. Potansiyel müşterilerin ilk izleniminin oluştuğu ilk 3 saniyede dikkatlerinin çekilmesi ve ikna edilmesi için ilgili ürün ve hizmetler kısa ve vurucu sloganlar ile sunulmalıdır. Mesela ‘ne yaparsan yap koltuktaki inatçı lekelerden kurtulamıyor musun’ etkileyici bir giriştir.
Reklam içerikleri güvenilir, hedef kitlesini baz alan, samimi, bilgilendirici, merak uyandırıcı, kısa ve anlaşılabilir şekilde hazırlanmalıdır. Ne olursa olsun potansiyel müşterilerin canlı kanlı insanlar oldukları unutulmadan kurumsal bir ağız kullanılırken robotlaşılarak samimiyet elden bırakılmamalıdır. Ayrıca yapılan reklamların rakiplerinkiler ile benzer olması ayırt ediciliğini ve başarı potansiyelini azaltacağı için akılda kalıcı sloganlar ile farklı ve etkileyici tarz tasarımlar kullanmak reklamların etkisini artıracaktır. Özellikle de göze çarpan ilk bileşenler olan başlık ve görsellerin etkileyici olması ve kullanılan kelimelerin tüketicileri ilgili ürünlere çekmesi şarttır.
(Ayrıca Bakınız: Markalaşma ve İtibar Yönetimi Uygulamaları)
4- Yenilikçi Tekniklerle Reklamın Etkisini Artırmak
4.1 – Duygusal Bağ Kurmak
Duygusal etkileşim içeren reklam kampanyaları marka bilinci oluşturarak sadık bir müşteri kitlesi inşa etmeyi sağlar. Nitekim satın alma hem mantıksal hem duygusal bir eylem olduğu için müşterilerin sunulan üründen ve markadan etkilenmeleri gerekir. Hazırlanan reklamlarda markanın ve ürünün arkasındaki hikayeyi anlatmak, tüketicilerin duygusal bir bağ kurmasını sağlayabilir. Müşteriler ürün veya hizmeti olumlu bir duyguyla ilişkilendirebilirlerse satın alma olasılıkları artar. İşte bu yüzden saat reklamlarında saat hep 10’u 10 geçeye ayarlıdır. Bu saatte akrep ve yelkovanın görüntüsü gülümseyen suratı (mutluluk) ve tik işaretini (güven) andırır.
4.2 – Sosyal Kanıt Sunmak
Sosyal kanıt, çevredeki insanların düşünce ve davranışlarının insan davranışlarını etkilediğini belirten psikolojik bir kavramdır. Vaka çalışmaları, referanslar, incelemeler ve istatistikler sosyal kanıtlara örnektir. Reklamlarda sosyal kanıtların kullanılması tüketicilerin pozitif düşüncelerini artırarak satın alma ihtimallerini artırır ve marka sadakati oluşmasını sağlar. Başarılı reklamların insanlar üzerinde yarattığı ekonomik etkiler dolaylı olsa da sosyolojik ve psikolojik etkilerin doğrudan olduğu unutulmamalıdır. İşte bu sebeplerle reklamlarda ürünler ünlüler, mankenler, influencerler, mentorler ve kanaat önderleri tarafından tanıtılarak özendirici bir etki sağlanır.
Mesela tıraş bıçağıyla tıraş olan bir erkeği eşinin hayranlıkla izlemesi ve tıraş bitince gidip onu pürüzsüz yanağından güzelce öpmesi, reklamı izleyen erkeklerin bilinçaltında ‘eğer bu ürünü kullanırsam kızlar beni beğenecektir’ yorumunun yapılmasına yol açacaktır. Benzer bir şekilde kadınları hedefleyen bir çikolata firmasının reklamında kaslı erkeklerin hem yaptığı ürünü hem de kendini bir kadına beğendirmeye çalışması kesinlikle tesadüf değildir. Bu yöntem özellikle duygusal açıdan kırılgan olan bireylerde, reklamda gösterilen yaşantılara reklamdaki ürünler aracılığıyla ulaşılabileceği düşüncesini aşılayarak psikolojik satış baskısının oluşmasını sağlar.
(Ayrıca Bakınız: Alışveriş Çılgınlığına Yol Açan Özel Market Hileleri)
4.3 – Farklı Duyulara Hitap Etmek
Reklamlar insanların aynı anda ne kadar fazla sayıda duyusuna hitap edebiliyorsa o kadar etkileyici olurlar. Sıradan reklamlar sadece göze ve kulağa hitap ederken; reklamdaki görseller ve diyaloglarla koku, tat alma, dokunma duyularına; hatta hayal gücüne hitap etmeyi başaran ve insanların etkileşimde bulunmasını sağlayan reklamlar tartışmasız çok daha başarılıdırlar. Göz alıcı tasarımlar ile insanları etkilemek, farklı bir açıdan bakılırsa görsel ögelerle insanların bilincini oyalarken aynı zamanda bilinçaltına işitsel ögelerle girmek için de güzel bir fırsattır.
İnsanların açlıkla sınandığı bir yarışma programında ödül olarak iskender verileceğinin ‘leziz dana eti, kıtır pidesi, dökünce cosss diye ses çıkaran hakiki tereyağı, içinizi ferahlatan yoğurdu’ gibi betimleyici ifadelerle açıklanması ve yarışmacıların verdikleri tepkiler ertesi gün iskender satışlarının patlamasıyla sonuçlanmıştır. Ünlü simaların oynadığı bir soğuk içecek reklamında izleyicilerin dikkati güzel kadınların ve yakışıklı erkeklerin heyecanlı dansında toplanırken, arka planda sürekli tekrarlanan ‘sıcakta aç buz gibi bir X içecek iç’ nakaratı ile asıl mesaj doğrudan bilinçaltına inmektedir. Benzer bir şekilde, görsel içeriklerde dikkat çekilmek istenen metinler büyük ve dikkat çekici şekilde yazılmak zorunda olunan şeylerse küçük ve silik şekilde yazılır.
4.4 – Ağızdan Ağıza Pazarlama
Ağızdan ağıza pazarlama, tüketicilerin diğer insanlara ürün veya işletme hakkındaki bilgileri yaydığı bir stratejidir. İşinin ehli olan başarılı işletmeler böylece bedavaya kendi reklamlarını yaptırarak tıpkı bir çığ etkisiyle büyüyebilirler. Bir içecek firmasının şişelerin üzerine isimler yazarak insanları kendi isimlerinin yazılı olduğu şişeleri sosyal medyada paylaştırmaya teşvik etmesi buna örnektir. Bu tür reklamlarda başarılı olmak için büyük bütçelere ve ekibe değil, iyi bir kurguya ve hedef kitleye reklam olduğunu belli etmeyecek derecede doğal bir oyunculuğa ihtiyaç duyulur. Müşteri memnuniyetini artırmak, bunu teşvik etmenin en etkili yöntemidir.
4.5 – Bilinçaltı Reklamcılığı
Bilinçaltı reklamları, bilincin algılama eşiğinin altında yer alan bazı unsurlarla tüketicilerin bilinçdışını hedefleyen özel mesajların oluşturulması esasına dayanır. Reklamcılıkta alanında hep tartışılagelen bu efsaneye göre tüketiciler gizli mesajlarla satın almaya sevk edilebilirler ve bu yüzden 25. kare gibi tekniklerin kullanımı bazı ülkelerde yasaktır. En alakasız reklamlarda bile cinsellik pompalanarak hormonların tetiklenmesi, gofretimizi sevmeyen var mı reklamına rakip firmanın var dedirten lezzet diye reklam hazırlaması, arama motoru reklamında ‘ben ne bileyim’ diyen çocuğun rakip firmanın renklerindeki kıyafetleri giymesi tesadüf müdür sizce?
5- Farklı Kanalların Gücünden Yararlanmak
Reklamlar sadece televizyonda ve internette karşılaşılanlardan ibaret olmayıp, çok daha geniş bir alanı kapsar. Günümüzde reklam panosu, televizyon, radyo, gazete, dergi, broşür, telefon, SMS, vitrin, tabela, otobüs ve araç giydirmesi gibi geleneksel pazarlama araçlarının yanı sıra internet siteleri, sosyal medya platformları, mobil uygulamalar, e-postalar ve arama motorları gibi dijital pazarlama araçları ve hatta etkinliklerde sponsorluk aracılığıyla bedavaya dağıtılan ürün ve hizmetler gibi oldukça çeşitli reklam yöntemleri bulunmaktadır. Tercih edilecek reklam modelinin ve reklamın yayınlanacağı pazarlama kanalının iş modeline uygun olması şarttır.
Reklam kampanyası için en doğru kanalları seçmek amacıyla hedef kitleyi iyi tanıyarak hangi mecralarda aktif olduklarını belirlemek şarttır. Örneğin çok lüks bir araba markasının CEO’su kendine yöneltilen ‘neden televizyonda markanızın reklamlarını görmüyoruz’ sorusuna ‘bizim arabalarımızdan satın alan insanların televizyon izleyecek zamanları yok’ diye cevap vermiştir. Öte yandan, reklam kampanyalarını çoklu kanal stratejisi uygulayarak yürütmek daha geniş bir kitleye ulaşmayı sağlayacaktır. Dijital dönüşümün bütün sektörlerde yaygınlaştığı modern dünyada, dijital pazarlama araçlarından yararlanmakta da çok büyük faydalar bulunmaktadır.
(Ayrıca Bakınız: Dijital Pazarlama Nedir? Nasıl Yapılır?)
6- Geri Bildirimlerle Müşteri Deneyimini Geliştirmek
(Ayrıca Bakınız: Kullanıcı Deneyimi (UX) Nedir? Nasıl Geliştirilir?)
Örneğin bir akıllı telefon markası fiyat/performans dengesi olarak en iyi opsiyon değildir ama statü sembolü olarak akıllara kazınmıştır. Bu tarz markalar rakiplerinden öne çıkan ayırt edici deneyimleri sayesinde başarıyı yakalamışlardır. Bu amaç doğrultusunda hedef kitleyi daha iyi anlamak için onlarla sosyal medya ve diğer platformlarda etkileşime geçerek sağladıkları geri bildirimleri değerlendirmek ve cevap vermek çok önemlidir. Çünkü kullanıcı geri bildirimleri, reklam stratejisini iyileştirmek için oldukça değerli bilgiler sağlayabilirler. Ayrıca re-marketing reklamları ile dönüşüm tamamlamamış olan kullanıcıları özel olarak hedeflemek mümkündür.
(Ayrıca Bakınız: Yeniden Pazarlama (Remarketing) Nedir? Nasıl Yapılır?)
7- Veri Analitiği ve Kampanya Optimizasyonu
Reklam kampanyasının gösterdiği performansı düzenli olarak izlemek ve toplanan verileri analiz etmek kampanyanın hangi yönlerinin başarılı ve hangi yönlerininse yetersiz olduğunu belirlemeye yardımcı olacaktır. Rekabet yüzyılında hissiyata ve daha önceki deneyimlerden hareketle tahminlere dayalı iş kararlarına yer yoktur. Bu sebeple performans göstergeleri başta olmak üzere farklı türlerdeki verileri toplamak, analiz etmek ve en önemlisi elde edilen sonuçları stratejik kararlara dönüştürmek kampanyanın performansını artırmayı sağlayacaktır.
8- Teklif Stratejileri ve Zaman Yönetimi
Reklam kampanyasından en yüksek verimi alabilmek için bütçe ve hedefler doğrultusunda kampanya ayarlarının optimal şekilde yapılandırılması gerekir. Bunun içinse, sürekli öğrenme ve adapte olma sürecine açık olmak gerekir. Doğru stratejileri kullanarak reklam maliyetlerini düşürmek, aynı bütçeden daha yüksek performans almayı sağlar. Mesela dijital pazarlamada teklif stratejileri, anahtar kelime seçimi, kelime eşleşme türü, reklam alaka düzeyi, açılış sayfası optimizasyonu, tıklanma oranı ve dönüşüm oranı optimizasyonu bütçe kullanımını doğrudan etkilemektedir. Elbette, bu esnada zamanı etkili bir şekilde yönetmek büyük öneme sahiptir.
(Ayrıca Bakınız: Google Ads Reklamlarında Maliyeti Düşürme Yolları)
9- Toplumsal Sorumluluk ve Sürdürülebilirlik
İnsanların yalnızca geleneksel reklamlara ve hatta basit sosyal medya gönderilerine inandıkları günler artık geride kalmıştır. Bunun yerine insanlar, kulaktan kulağa yayılan bir dünyada kendi ahlaki değerlerine uygun, daha özgün, dürüst ve güvenilir markalar bulmak istiyorlar. Ayrıca iklim girişimlerine, çalışma koşullarına ve hatta siyasi duruşlara ilişkin bakış açıları kendileriyle uyumlu markalar arıyorlar. Bu sebeple reklamlarda toplumsal sorumluluk ve sürdürülebilirlik vurgusu yapmak, markanın sürdürülebilir büyümesini destekleyecektir. Bir tekstil üreticisinin reklamda afet bölgesine ihtiyaç malzemesi dolu tırlar gönderdiğini göstermesi buna örnektir.
(Ayrıca Bakınız: Nasıl Başarılı Olunur? [Başarının Sırrı])